Saltazaur

Saltazaur (Saltasaurus) to rodzaj zauropoda, którego nazwa oznacza "jaszczur z Salta". Saltazaur w porównaniu z innymi zauropodami był mały, jednak w porównaniu z człowiekiem i współczesnymi zwierzętami lądowymi jest olbrzymem. Saltazaur charakteryzował się głową podobną od głowy diplodoka i tępymi zębami leżącymi w tyle pyska. Jego ciało było pokryte kostnymi tarczami zwanymi osteodermami. Był pierwszym zauropodem u którego stwierdzono obecność takich struktur. Kiedy zostały one po raz pierwszy znalezione z dala od szkieletów saltazaurów uznano je za należące do ankylozaurów. Nazwa saltazaur jest czasami błędnie wymawiana, nawet przez paleontologów jako "saltozaur". Saltazaur może być mylony z saltopusem i saltoposuchem, ze względu na podobną nazwę. Saltazaur występował w późnej kredzie ok. 80-65 mln lat temu na terenach Argentyny i Urugwaju (Ameryka Południowa).

Ankylozaur

Ankylozaur (Ankylosaurus) – rodzaj dinozaura pancernego. Obejmuje jeden gatunek – A. magniventris. Skamieniałe szczątki odnajdywano w formacjach geologicznych datowanych na koniec okresu kredowego, położonych na zachodzie Ameryki Północnej.

Mimo iż nigdy nie odkryto kompletnego szkieletu ankylozaura, a kilka innych rodzajów reprezentuje o wiele szerszy materiał, ankylozaura często uznaje się za archetyp dinozaura pancernego. U innych przedstawicieli jego rodziny również występowały cechy tak charakterystyczne, jak ciężko uzbrojone ciało o grubym pancerzu i masywnej kostnej buławie wieńczącej ogon, jednakże żaden z nich nie dorównywał mu wielkością.

eoraptor

Eoraptor – rodzaj wczesnego dinozaura żyjącego w późnym triasie na terenie współczesnej Ameryki Południowej. Jego skamieniałościodkryto w formacji Ischigualasto w północno-zachodniej Argentynie, w osadach datowanych na karnik, około 232–229 mln lat^[1]. Zostały one odkryte w 1991 roku przez Ricarda Martíneza i opisane w 1993 przez Paula Sereno i współpracowników. Eoraptor był niewielkim dinozaurem, osiągającym długość około 1 m, ogólną budową i rozmiarami przypominającym prawdopodobnie ostatniego wspólnego przodka wszystkich dinozaurów. Eoraptor miał nietypowe dla większości dinozaurów uzębienie heterodontyczne^[2], jest też jedynym, obok współczesnych mu niewielkich dinozaurów gadziomiednicznych Eodromaeus i Pampadromaeus, znanym dinozaurem mającym zęby na kości podniebiennej^[1][3]. Kończyny przednie, zakończone chwytnymi trójpalczastymi dłońmi, stanowiły mniej niż połowę długości kończyn tylnych, co sugeruje dwunożność eoraptora^[2]. Kształt koron zębów wskazuje, że Eoraptor był wszystkożerny lub całkowicie roślinożerny^[1].

Tyranozaur

Tyranozaur (Tyrannosaurus) – rodzaj teropoda z rodziny tyranozaurów^[1]. Jedynym gatunkiem z tego rodzaju, którego istnienie zostało potwierdzone i który jest zarazem jednym z najbardziej znanych dinozaurów na świecie, jest Tyrannosaurus rex.

Tak jak inne późne tyranozauroidy, tyranozaur był dwunożnym mięsożercą z masywną czaszką utrzymywaną w równowadze przez długi ogon. Obecnie znane są teropody dorównujące, a nawet przewyższające wielkością tyranozaura. Jednak mierząc niemal 13metrów długości i ważąc około 6 ton, nadal pozostaje największym znanym tyranozauroidem i jednym z największych znanych drapieżników lądowych wszech czasów.

Skamieniałości gatunku T. rex odkryto w formacjach skalnych zachodniej części Ameryki Północnej, datowanych na ostatnie trzy miliony lat okresu kredy (późny mastrycht, około 68,5–65,5 milionów lat temu). Był to jeden z ostatnich dinozaurów, nie licząc ptaków. Wymarł podczas wielkiego wymierania kredowego. Odnaleziono około 30 okazów, z czego niespełna połowa to w miarę kompletne szkielety. Udało się również odkryć niewielką ilość pozostałości tkanek miękkich zwierzęcia. Materiał kopalny okazał się wystarczający do przeprowadzenia badań dotyczących m.in. tempa wzrostu tyranozaura i jego biomechaniki. Wiele aspektów jego życia, jak zdobywanie pożywienia, fizjologia czy osiągana prędkość, pozostaje jednak przedmiotem sporów.